Hepimiz hayatımız boyunca insanlarla ilişkilerde, bulunduğumuz toplumsal rollerin sorumluluklarına göre hareket ederiz. Öğrenci oluruz; derslerin, ödevlerin, okulun sorumluluğunu üstleniriz; işe başlarız, iş yerimizin gerektirdiği görevlerin sorumluluğunu üstleniriz; anne baba oluruz, çocuklarımızın sorumluluğunu üstleniriz… Örnekler uzar gider. Ocak ayı boyunca ERA Kolejleri olarak çeşitli etkinliklerle bu bilince karşı farkındalık oluşturmayı ve bu bilinci pekiştirmeyi amaçlamaktayız.

Sorumluluk bilinci, kişinin sorumluluklarının farkına varması ve buna uygun hareket etme becerisi kazanmasıdır. Bu beceri, özellikle ailede ve çocukluk döneminde sağlam temellere oturtulmalıdır. Ebeveynlerin çocuklarına rol model olması ile atılacak temeller, çocuğun ileriki yaşlarında ona rehber olacak ve sorumluluk bilincinin oluşmasını da sağlayacaktır. Tabii aile, bunu çocuğuna aşılarken ona fırsat vermeli ve sorumluluk kavramının çocuğunda adım adım oluşmasını sabırla gözlemlemelidir. Her çocuk yaşına ve gelişim özelliklerine göre bu bilinci ailede kavramalı, önce aile içinde sorumluluklarını yerine getirmeli, daha sonra toplumdaki görevlerine uygun olarak sorumluluk almalı ve buna göre hareket etmelidir. 

Sorumluluk bilinci sadece kişinin kendisine karşı olan sorumluluklarını değil topluma karşı yükümlü olduğu sorumlulukları da kapsar. Buradan hareketle sorumluluk bilincini, iki başlık altında ele alabiliriz: 

1. Kişisel Sorumluluk Bilinci: Kişiler öncelikle kendilerine karşı olan sorumluluklarının neler olduğunu bilmelidir. Kişi; bedeninin günlük temizlik ve bakımının, ev içinde kendisine düşen tertip ve düzenin, aile bireylerine karşı görevlerinin bilincinde olmalıdır. Kazanılan bu bilinç, zaman içerisinde dar alandan geniş alana yayılacak ve birey, sorumluluklarının sadece kişisel olmadığını, topluma karşı da çeşitli sorumlulukları olduğunu kavrayacaktır.

2. Toplumsal Sorumluluk Bilinci: Sosyal bir varlık olan insan, yaşadığı dünyanın yalnızca kendilerine ait olmadığını, çevresindeki herkesin bu dünyada ayrı birer birey olduğunu bilmelidir. Bu bilinç sayesinde kişilerin topluma karşı sorumlulukları olduğunu anlaması kaçınılmaz olacaktır. Böylece kişi, doğaya ve çevreye saygı duyacak ve onu koruyacak, toplumdaki sosyal sorunlara karşı duyarlı olacaktır.

Sorumluluk, kişilerin davranışlarının şekillenmesinde en önemli unsurlardan biridir. Sorumluluk bilinciyle hareket eden bireyler, davranışlarının toplum veya çevre üzerinde olabilecek etkilerini de dikkate alırlar. Bu anlayışla hayatını şekillendiren bireylerin sadece toplum veya çevreye karşı değil; aynı zamanda kendisi, ailesi, arkadaşları ve sorumlu olduğu insanlara karşı da davranışlarında dikkatli ve hassas olacaktır.

“Sorumluluk bilinci, ‘biz’ anlayışının temelidir ve kendini ‘biz’in bir üyesi olarak gören kişi ne yapması gerektiğini bilir. Kişi, ekibin sorumlu bir üyesi olduğunu anladığı zaman hayatta artık sorunlar yerine çözümler üretmeye başlar. Ekibini, yani ‘biz’ini keşfedememiş̧ insan, sorunun bir parçası olarak yaşamaya devam eder." diyor sevgili Doğan CÜCELOĞLU

Gelin, hep birlikte sorunun bir parçası olmaktansa çözüm üreten grupta yer alalım. “Ben” değil “biz” olma sorumluluğunun bilincine varalım.